De oplossing voor de plaatselijke middenstand is krachtenbundeling!
Het retail landschap is de afgelopen jaren sterk veranderd. Steeds meer aankopen verlopen buiten een fysieke winkel om en oriëntering op producten, nieuwe smaken en stijlen is niet meer afhankelijk van een dagje winkelen. Daarnaast is de klant steeds veeleisender en verlangt een brede collectie, met volop keuze, tegen een redelijke prijsstelling. Steeds meer zelfstandige ondernemingen met één of enkele winkels binnen een regio, hebben het moeilijk.
Dat inmiddels enkele grotere ketens zijn omgevallen, wil niet zeggen dat de kleine zelfstandige retail ondernemers, niet ook grote problemen hebben. Zij zijn echter bereid om tegen steeds ongunstiger condities, de winkel open te houden. Vaak totdat er door ziekte of bij gebrek aan opvolging, opeens geen economisch draagvlak meer is.
De probleemstelling
I never knew what hit me!
Deze uitspraak zou je één op één kunnen toepassen op de zelfstandige detailhandel in Meppel. Wat is hun overkomen? Waarom loopt het niet meer zoals ze gewend waren en waarom helpen de oude oplossingen niet meer?
De lokale economie is veel (inter)nationaler geworden. De regionale gebondenheid die je vroeger had, is grotendeels verdwenen. Dat komt voor een deel omdat producten en diensten eenduidiger en zorgelozer ingezet kunnen worden, en daarom ook zorgelozer aangekocht kunnen worden. Het maakt dus eigenlijk niet meer uit waar je de transactie doet, in je eigen regio, daar buiten of zelfs over de grens.
Anderzijds is daar het internet als facilitator bij gekomen. Het was nog nooit zo gemakkelijk om producten te vergelijken, de markt te overzien en verschillende aanbieders te vergelijken. En dat de aanbieder van je keuze dan niet binnen je regio zit, is geen beletsel om de koop te sluiten. De online consument is goed beschermd en de grote professionele internetwinkels laten het wel uit hun hoofd om klanten slecht of traag te behandelen. Kortom, geen wonder dat de aankopen via het internet nog steeds groeien.
Een praktijkcase:
Wie in de jaren zeventig en tachtig een schoenenwinkel had in Meppel, kende zijn klanten en zijn concurrenten. Om met die klanten te beginnen. Iedereen heeft schoenen nodig en niemand maakt ze zelf. Kortom, 100% marktkansen voor de schoenenzaken in Meppel. Met een dagje winkelen werden één of enkele schoenenzaken aangedaan en bijna altijd werd er in één van de Meppeler zaken een transactie afgerond. De plaatselijke schoenenmarkt had zijn functie waargemaakt.
En dan de concurrentie.
Ik weet niet hoeveel schoenenzaken Meppel had in 1980, maar laat ik het aantal stellen op 4. Die 4 schoenenzaken maakten afspraken met verschillende merken. Zodoende had elke zaak merken, die de ander niet had. Hierdoor ontstond er een marktregulatie. Daarnaast konden bepaalde zaken zich specialiseren in outdoor, sport of juist chique schoenen.
Acties die schoenenzaken hielden, werden gecommuniceerd in het plaatselijke nieuwsblad. Hierdoor bleef er vooral voor de plaatselijke concurrenten weinig geheim. Er kon snel worden ingegrepen of ingehaakt op de acties van de concurrentie. Een overzichtelijke markt die hierdoor ook redelijk stabiel was. Ook al omdat er in die tijd strenge regels waren omtrent de uitverkoop en kortingsacties.
Acties en assortiment van andere regio’s was voor de consument toen slecht te doorgronden. Hoe moest je er achter komen dat in Amersfoort, nu precies die schoenen die je wilt kopen, in de aanbieding waren? Daar kwam je alleen achter als je een dagje Amersfoort ging doen, of een familielid uit die stad je tipte. Op individueel gebied was dit dus wel mogelijk maar het haalde geen grote massa’s en bleef dus zonder gevolg voor de plaatselijke markt.
En toen werd de schoenenmarkt internationaal.
En we kunnen voor schoenen bijna alle andere consumentenproducten invullen. Voor de hele keten is het min of meer gelijk verlopen. Sinds de komst van het internet en de mogelijkheid om per internet te bestellen en af te rekenen, is alles veranderd. De concurrentie van de Meppeler schoenenzaken is overal.
Elke grote internationale speler op het gebied van schoenen, die zich ook wil richten op Nederland, doet de Meppeler markt voor schoenen direct concurrentie aan. Ze bieden een grotere keuze, bredere collectie, aantrekkelijke condities, omruilgaranties en vaak ook een verbazingwekkend scherpe prijs. Tel daarbij op het gemak van lekker thuis alles bestellen en we begrijpen waarom internet zo’n grote vlucht heeft genomen.
We schetsen hier een beeld van een markt van consumenten bestedingen die steeds meer verplaatst naar het internet en daarbij verplaatst van plaatselijke, naar nationale of zelfs internationale bestedingen. Die omzet verdwijnt uit de regio, en daar komt niets voor in de plaats.
Steeds meer consumenten doen hun aankopen online.
En die omzet groeit nog steeds. Dat betekent dat de afkalving van de plaatselijke markt nog wel even door zal gaan. En de individuele winkelier is niet in staat hier ook maar iets tegenin te brengen. Zijn inkoopprijzen zijn niet zo gunstig als de grote spelers en hij is ook niet in staat om een compleet assortiment, op magazijn, te zetten. Hiermee lijkt de rol van de zelfstandige winkelier gespeeld te zijn. Als er geen tegenbeweging mogelijk is, zou dat zo kunnen zijn. Maar wij geloven in een bundeling van de sterke punten van de plaatselijke winkelier met de sterke punten van de online bestellingen.
Multichannel sale.
Laten we even duidelijk zijn. De grote online spelers in de detailhandel geven ons graag de indruk dat het allemaal geweldig gaat, maar de cijfers laten een ander beeld zien. Wehkamp, Zalando en Bol.com laten stuk voor stuk spectaculaire omzetcijfers zien betreffende hun online verkopen. Maar onduidelijker zijn ze over de rendementen.
Het is van Zalando bekend dat zij de retouren uit hun omzetcijfers houden. Niet erg handig aangezien deze ruim 60% in aantallen betekenen.
Ook Wehkamp lijkt op het internet succesvoller dan ze werkelijk zijn. De verliezen laten zich slecht ombuigen in winst. Ook de beroemde maaltijdaanbieder Hello Fresh lijkt met zijn groei ook een groei in verlies te realiseren. Kortom, ook de grote online jongens weten nog niet hoe ze uiteindelijk wat gaan verdienen aan hun online activiteiten. Maar daar hebben de huidige plaatselijke slachtoffers weinig aan.
De grote spelers hebben grote financiers achter zich staan die het zich kunnen veroorloven om jarenlange verliezen te financieren. Dat daardoor een complete detailhandelsmarkt naar de knoppen wordt geholpen, heeft nog niet tot een aanklacht van oneigenlijke concurrentie geleid. Maar het is wel zo.
Steeds meer grote spelers komen er ook achter dat alleen een aanwezigheid op het internet, niet voldoende is. Cool Blue heeft inmiddels enkele fysieke winkels geopend en ook Zalando is met een interessante samenwerking begonnen om de plaatselijke winkels te koppelen aan hun organisatie. Hoe die ontwikkeling verder zal gaan en of de grotere partijen hier ook de oplossing van hun probleem in gaan vinden, laat zich nu slecht inschatten. Het geeft echter wel aan dat ook zij binnen hun businessmodel nog het nodige moeten bijstellen.
Wat vooral bij alle online winkels een grote prioriteit heeft is het uitbreiden van hun activiteiten in fysieke winkels. De samenwerking tussen offline en online bestedingen. Een vorm van multi chanel benadering die tot een versterking van het concept moet gaan leiden.
Wat is de oplossing dan wel?
Wij zijn van mening dat de bundeling van verschillende zelfstandige winkels, binnen een online verkoopplatform, de grootste kans van slagen heeft. Een webshop die qua Adwords, ranking en techniek wordt gefaciliteerd door de overkoepelende organisatie. Geen zorg voor de zelfstandige winkelier.
Deze webshop wordt gevuld met de artikelen die alle deelnemende winkeliers aanbieden in hun huidige winkels. De presentatie online heeft een aantal voordelen. De winkelier kan op deze manier, eenvoudig zijn assortiment online aanbieden, waarbij altijd duidelijk is welke winkel deze artikelen aanbiedt. De klant heeft de keuze om het artikel direct in de winkel te kopen (traffic naar de stad toe) of het artikel online te bestellen.
Bij deze online bestelling weet de klant ook waar hij het artikel koopt, maar kiest deze voor het gemak van online afrekenen en het thuis laten bezorgen. De hele verwerking van deze bestelling wordt geregeld door de overkoepelende organisatie. De winkelier krijgt een bericht dat artikel F is aangekocht via de webshop. De winkelier zorgt ervoor dat hij dit artikel voor 18.00 uur aanbiedt op het centrale depot van de organisatie in Meppel.
Alle andere aankopen worden ook op het centrale depot aangeboden. Hier worden de routes berekend en op de meest efficiënte manier, de bestelling ingepland. De organisatie maakt gebruik van een eigen bezorgdienst met vaste medewerkers. Hierdoor wordt de besteldienst een vaste bekende in de buurt. Daarnaast willen we zo ook de retouren kunnen ophalen en kan de medewerker vragen wat er aan scheelde. Retouren of ruilingen kunnen ook via de winkel worden geregeld.
Op deze manier wordt de online webshop van de organisatie een extra verkoopkanaal voor de zelfstandige winkelier, zonder dat deze er extra kennis en veel investeringen voor hoeft te doen. De enige investering is een maandelijkse fee van € 150,- en 15% van de verkoop excl. BTW. De verzendkosten worden betaald door de klant en worden als kostendekkend berekend.
De voordelen voor de winkeliers.
Met deze lokale gebundelde benadering voor kleine zelfstandige winkeliers bieden we elke deelnemer een maximale exposure op internet, zonder extra kosten en zonder verdere kennis van de techniek. Middels een handige feed kunnen de artikelen van de winkelier, worden ingelezen in de site van de organisatie. Doordat deze site een bundeling is van verschillende branches, is er een grote verscheidenheid aan artikelen. De artikelen kunnen op branche of op winkel geselecteerd worden.
Voor winkeliers die in het geheel geen beschikking hebben over digitale bestanden van hun assortiment is het mogelijk om, tegen een meerprijs, deze digitalisering over te nemen. Ook voor deze deelnemers is er dus nauwelijks een belemmering om mee te doen.
De webshop wordt zo opgebouwd dat het assortiment altijd is gekoppeld aan een winkel. In het geval waarbij hetzelfde artikel wordt aangeboden door meer dan één winkel, worden er winkels aan het artikel gekoppeld. De klant kan dus, na zijn oriënterende fase op het internet te hebben gehad, besluiten de aankoop in de winkel te doen. Dit is de stimulering van de site om ook de fysieke winkel onder de aandacht te houden.
Wie de online aankoop doet, weet nog steeds met welke winkel hij zaken doet. Dat geeft vertrouwen en de mogelijkheid om bij reclamatie, de winkel te bezoeken. De aankoop via de webshop komt minus 15% marge, geheel ten goede aan de betreffende winkel. Hiermee heeft de winkel er een extra verkoop kanaal bij. De afwikkeling, verzendklaar maken en wegbrengen, is de zorg van de organisatie.
Wat heeft de klant eraan?
De gebundelde organisatie richt zich specifiek op een gebied met een straal van 20 kilometer met Meppel als centrum. Binnen dit gebied worden alle aankopen met de eigen bezorgdienst gebracht en de retouren opgehaald.
De sfeer van de webshop is sterk gericht op de lokale winkels en de lokale betrokkenheid van de online koper. Dat is iets nieuws! Op dit moment maakt het de koper weinig uit waar de aanbieder zit. De verzendkosten worden er vaak niet anders van. Wij zijn van mening dat als het product gelijk is en de prijs ook binnen een range ligt, mensen wel degelijk een voorkeur kunnen ontwikkelen om het dan “in de buurt” te kopen. Maar daar moet je dan wel de argumenten voor aandragen.
De meeste mensen zijn trots op hun woonomgeving. En vaak werken ze ook binnen de regio. Ze hebben dan een dubbel belang bij het actief en economisch sterk houden van die regio. En dat kun je ook online doen. Daarom zeggen wij:
Doe normaal…..koop lokaal!
Dat wordt ook de naam van de webshop. Of voor Meppel de5straatjes.nl Immers Meppel is het klein Amsterdam van het Noorden, met de grachten, Mokum in Meppel ( Donderdag Meppeldag), Picknick in the park ( 1 dag per jaar het Vondelpark). de9straatjes in Amsterdam. Dus waarom niet. de5straatjes in Meppel. Die zijn er namelijk op dit moment.
De klant die kiest voor het gemak van internet voor zijn aankopen, heeft met Doe normaal koop lokaal (DNKL) er een regionaal alternatief bij. Hij weet dat zijn bestelling ten goede komt aan de plaatselijke middenstand, kan er langs als iets niet bevalt en weet ook dat zijn bestelling op de meest ecologische wijze bij zijn voordeur komt. We verzamelen alle bestellingen uit de regio, en bezorgen die zelf. Een vertrouwd gebeuren.
